Η ρευστότητα αναφέρεται στην αποτελεσματικότητα ή την ευκολία με την οποία ένα περιουσιακό στοιχείο ή ένας τίτλος μπορεί να μετατραπεί σε έτοιμα μετρητά χωρίς να επηρεαστεί η τιμή του στην αγορά. Το πιο ρευστό περιουσιακό στοιχείο από όλα είναι τα ίδια τα μετρητά.
Βασικά συμπεράσματα
Η ρευστότητα αναφέρεται στην ευκολία με την οποία ένα περιουσιακό στοιχείο ή ένα αξιόγραφο μπορεί να μετατραπεί σε έτοιμα μετρητά χωρίς να επηρεαστεί η τιμή του στην αγορά.
Τα μετρητά είναι το πιο ρευστό από τα περιουσιακά στοιχεία, ενώ τα υλικά στοιχεία είναι λιγότερο ρευστά. Οι δύο κύριοι τύποι ρευστότητας περιλαμβάνουν τη ρευστότητα της αγοράς και τη λογιστική ρευστότητα.
Για τη μέτρηση της ρευστότητας χρησιμοποιούνται συνηθέστερα οι δείκτες τρέχουσας, ταχείας και ταμειακής ρευστότητας.
Γιατί είναι σημαντική η ρευστότητα;
Κατανόηση της ρευστότητας
Με άλλα λόγια, η ρευστότητα περιγράφει το βαθμό στον οποίο ένα περιουσιακό στοιχείο μπορεί να αγοραστεί ή να πωληθεί γρήγορα στην αγορά σε τιμή που αντανακλά την εσωτερική του αξία. Τα μετρητά θεωρούνται παγκοσμίως το πιο ρευστό περιουσιακό στοιχείο, επειδή μπορούν να μετατραπούν πιο γρήγορα και εύκολα σε άλλα περιουσιακά στοιχεία. Τα υλικά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα ακίνητα, τα έργα τέχνης και τα συλλεκτικά αντικείμενα, είναι όλα σχετικά μη ρευστοποιήσιμα. Άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, που κυμαίνονται από μετοχές έως εταιρικά μερίδια, βρίσκονται σε διάφορα σημεία του φάσματος ρευστότητας.
Για παράδειγμα, αν κάποιος θέλει ένα ψυγείο αξίας 1.000 ευρω, τα μετρητά είναι το περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί πιο εύκολα για την απόκτησή του. Αν το άτομο αυτό δεν έχει μετρητά αλλά μια συλλογή σπάνιων βιβλίων που έχει εκτιμηθεί στα 1.000 ευρω, είναι απίθανο να βρει κάποιον πρόθυμο να του ανταλλάξει το ψυγείο με τη συλλογή του. Αντ' αυτού, θα πρέπει να πουλήσει τη συλλογή και να χρησιμοποιήσει τα μετρητά για να αγοράσει το ψυγείο. Αυτό μπορεί να είναι μια χαρά αν το άτομο μπορεί να περιμένει μήνες ή χρόνια για να κάνει την αγορά, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα αν το άτομο είχε μόνο λίγες ημέρες. Ίσως χρειαστεί να πουλήσει τα βιβλία με έκπτωση, αντί να περιμένει έναν αγοραστή που θα ήταν πρόθυμος να πληρώσει την πλήρη αξία. Τα σπάνια βιβλία αποτελούν παράδειγμα μη ρευστοποιήσιμου περιουσιακού στοιχείου.
Υπάρχουν δύο βασικά μέτρα ρευστότητας: η ρευστότητα της αγοράς και η λογιστική ρευστότητα.
Ρευστότητα της αγοράς
Η ρευστότητα της αγοράς αναφέρεται στον βαθμό στον οποίο μια αγορά, όπως η χρηματιστηριακή αγορά μιας χώρας ή η αγορά ακινήτων μιας πόλης, επιτρέπει την αγορά και πώληση περιουσιακών στοιχείων σε σταθερές, διαφανείς τιμές. Στο παραπάνω παράδειγμα, η αγορά ψυγείων με αντάλλαγμα σπάνια βιβλία είναι τόσο μη ρευστοποιήσιμη που, για όλες τις χρήσεις, δεν υφίσταται.
Η αγορά μετοχών, από την άλλη πλευρά, χαρακτηρίζεται από υψηλότερη ρευστότητα της αγοράς. Εάν ένα χρηματιστήριο έχει υψηλό όγκο συναλλαγών που δεν κυριαρχείται από πωλήσεις, η τιμή που προσφέρει ένας αγοραστής ανά μετοχή (η τιμή προσφοράς) και η τιμή που είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί ο πωλητής (η τιμή ζήτησης) θα είναι αρκετά κοντά η μία στην άλλη.
Οι επενδυτές, λοιπόν, δεν θα χρειαστεί να εγκαταλείψουν μη πραγματοποιημένα κέρδη για μια γρήγορη πώληση. Όταν η διαφορά μεταξύ των τιμών προσφοράς και ζήτησης αυξάνεται, η αγορά καθίσταται περισσότερο μη ρευστοποιήσιμη. Οι αγορές ακινήτων είναι συνήθως πολύ λιγότερο ρευστές από τις αγορές μετοχών. Η ρευστότητα των αγορών για άλλα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα παράγωγα, τα συμβόλαια, τα νομίσματα ή τα εμπορεύματα, εξαρτάται συχνά από το μέγεθός τους και από το πόσα ανοικτά χρηματιστήρια υπάρχουν για τη διαπραγμάτευσή τους.
Λογιστική ρευστότητα
Η λογιστική ρευστότητα μετρά την ευκολία με την οποία ένα άτομο ή μια εταιρεία μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές υποχρεώσεις του με τα διαθέσιμα ρευστά περιουσιακά στοιχεία - την ικανότητα να εξοφλεί τα χρέη του όταν αυτά καθίστανται ληξιπρόθεσμα.
Στο παραπάνω παράδειγμα, τα περιουσιακά στοιχεία του συλλέκτη σπάνιων βιβλίων είναι σχετικά μη ρευστοποιήσιμα και πιθανότατα δεν θα άξιζαν την πλήρη αξία τους των 1.000 δολαρίων σε περίπτωση ανάγκης. Σε επενδυτικούς όρους, η αξιολόγηση της λογιστικής ρευστότητας σημαίνει τη σύγκριση των ρευστών περιουσιακών στοιχείων με τις τρέχουσες υποχρεώσεις ή τις οικονομικές υποχρεώσεις που λήγουν εντός ενός έτους.
Υπάρχουν διάφοροι δείκτες που μετρούν τη λογιστική ρευστότητα, οι οποίοι διαφέρουν ως προς το πόσο αυστηρά ορίζουν τα "ρευστά περιουσιακά στοιχεία". Οι αναλυτές και οι επενδυτές τους χρησιμοποιούν για να εντοπίσουν εταιρείες με ισχυρή ρευστότητα. Θεωρείται επίσης μέτρο του βάθους.
Μέτρηση της ρευστότητας
Οι χρηματοοικονομικοί αναλυτές εξετάζουν την ικανότητα της επιχείρησης να χρησιμοποιεί τα ρευστά περιουσιακά στοιχεία για την κάλυψη των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της. Γενικά, όταν χρησιμοποιούνται αυτοί οι τύποι, ένας δείκτης μεγαλύτερος από τη μονάδα είναι επιθυμητός.
Αριθμοδείκτης τρέχουσας κατάστασης
Ο δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας είναι ο απλούστερος και λιγότερο αυστηρός. Μετρά τα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία (αυτά που μπορούν εύλογα να μετατραπούν σε μετρητά σε ένα έτος) έναντι των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Ο τύπος του είναι ο εξής:
Βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
Αριθμοδείκτης ταχείας ρευστότητας (Acid-test ratio)
Ο αριθμοδείκτης ταχείας ρευστότητας ή αλλιώς δείκτης acid-test είναι ελαφρώς πιο αυστηρός. Εξαιρεί τα αποθέματα και άλλα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεν είναι τόσο ρευστά όσο τα μετρητά και τα ισοδύναμα μετρητών, οι εισπρακτέοι λογαριασμοί και οι βραχυπρόθεσμες επενδύσεις.
Ο τύπος είναι ο εξής:
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα + Βραχυπρόθεσμες επενδύσεις + Απαιτήσεις) / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
Αναλογία οξέος-δοκιμής (διακύμανση)
Μια παραλλαγή του δείκτη quick/acid-test απλά αφαιρεί τα αποθέματα από το κυκλοφορούν ενεργητικό, καθιστώντας τον λίγο πιο γενναιόδωρο:
(Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Αποθέματα - Προπληρωμένα έξοδα) / Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις
Αριθμοδείκτης ταμειακών διαθεσίμων
Ο δείκτης ταμειακής ρευστότητας είναι ο πιο απαιτητικός από τους δείκτες ρευστότητας. Εξαιρώντας τους εισπρακτέους λογαριασμούς, καθώς και τα αποθέματα και άλλα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία, ορίζει τα ρευστά περιουσιακά στοιχεία αυστηρά ως μετρητά ή ισοδύναμα μετρητών.
Περισσότερο από τον δείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας ή τον δείκτη acid-test, ο δείκτης ταμειακών διαθεσίμων αξιολογεί την ικανότητα μιας οντότητας να παραμείνει φερέγγυα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης - το χειρότερο σενάριο - με το σκεπτικό ότι ακόμη και οι εξαιρετικά κερδοφόρες εταιρείες μπορούν να αντιμετωπίσουν προβλήματα εάν δεν έχουν τη ρευστότητα να αντιδράσουν σε απρόβλεπτα γεγονότα. Ο τύπος του είναι ο εξής:
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα + βραχυπρόθεσμες επενδύσεις) / βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
Παράδειγμα ρευστότητας
Όσον αφορά τις επενδύσεις, οι μετοχές ως κατηγορία συγκαταλέγονται στα πιο ρευστά περιουσιακά στοιχεία. Αλλά δεν είναι όλες οι μετοχές ίσες όσον αφορά τη ρευστότητα. Ορισμένες μετοχές διαπραγματεύονται πιο ενεργά από άλλες στα χρηματιστήρια, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη αγορά γι' αυτές. Με άλλα λόγια, προσελκύουν μεγαλύτερο, πιο σταθερό ενδιαφέρον από τους συναλλασσόμενους και τους επενδυτές. Αυτές οι ρευστοποιήσιμες μετοχές αναγνωρίζονται συνήθως από τον ημερήσιο όγκο τους, ο οποίος μπορεί να ανέρχεται σε εκατομμύρια ή και εκατοντάδες εκατομμύρια μετοχές.
Για παράδειγμα, στις 26 Απριλίου 2019, 8,4 εκατομμύρια μετοχές της Amazon.com (AMZN) διακινήθηκαν στον NASDAQ. Ενώ η ποσότητα αυτή μπορεί να ακούγεται ως καλή ρευστότητα, εξακολουθεί να είναι πολύ λιγότερο ρευστή από, ας πούμε, την Intel (INTC), η οποία ήταν η πρώτη στον NASDAQ εκείνη την ημέρα, με όγκο 72 εκατομμυρίων μετοχών - ή από την Ford Motor (F), η οποία ήταν η πρώτη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE) με όγκο 156 εκατομμυρίων μετοχών, καθιστώντας την την πιο ρευστή μετοχή στις ΗΠΑ εκείνη την ημέρα.
Συχνές ερωτήσεις
Γιατί είναι σημαντική η ρευστότητα;
Εάν οι αγορές δεν είναι ρευστές, καθίσταται δύσκολη η πώληση ή η μετατροπή περιουσιακών στοιχείων ή τίτλων σε μετρητά. Μπορεί, για παράδειγμα, να έχετε στην κατοχή σας ένα πολύ σπάνιο και πολύτιμο οικογενειακό κειμήλιο που εκτιμάται σε 150.000 ευρω. Ωστόσο, εάν δεν υπάρχει αγορά (δηλαδή δεν υπάρχουν αγοραστές) για το αντικείμενό σας, τότε είναι άσχετο, αφού κανείς δεν θα πληρώσει ούτε κατά διάνοια την εκτιμημένη αξία του - είναι πολύ μη ρευστό.
Μπορεί ακόμη και να χρειαστεί να προσλάβετε έναν οίκο δημοπρασιών για να ενεργήσει ως μεσίτης και να εντοπίσει πιθανούς ενδιαφερόμενους, κάτι που θα πάρει χρόνο και θα προκαλέσει έξοδα. Τα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία, ωστόσο, μπορούν να πωληθούν εύκολα και γρήγορα στην πλήρη αξία τους και με μικρό κόστος.
Οι εταιρείες πρέπει επίσης να διατηρούν αρκετά ρευστά περιουσιακά στοιχεία για να καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους, όπως οι λογαριασμοί ή η μισθοδοσία, διαφορετικά αντιμετωπίζουν κρίση ρευστότητας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πτώχευση.
Ποια είναι τα πιο ρευστά περιουσιακά στοιχεία ή τίτλοι;
Τα μετρητά είναι το πιο ρευστό περιουσιακό στοιχείο και ακολουθούν τα ισοδύναμα μετρητών, τα οποία είναι πράγματα όπως οι χρηματαγορές, τα CD ή οι προθεσμιακές καταθέσεις. Οι εμπορεύσιμοι τίτλοι, όπως οι μετοχές και τα ομόλογα που είναι εισηγμένα σε χρηματιστήρια, είναι συχνά πολύ ρευστά και μπορούν να πωληθούν γρήγορα μέσω ενός χρηματιστή. Τα χρυσά νομίσματα και ορισμένα συλλεκτικά αντικείμενα μπορούν επίσης να πωληθούν εύκολα σε μετρητά.
Ποια είναι ορισμένα μη ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία ή τίτλοι;
Οι τίτλοι που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης εκτός αγοράς (OTC), όπως ορισμένα σύνθετα παράγωγα, είναι συχνά αρκετά μη ρευστοποιήσιμα. Για τους ιδιώτες, ένα σπίτι, μια χρονομεριστική μίσθωση ή ένα αυτοκίνητο είναι όλα κάπως μη ρευστοποιήσιμα, δεδομένου ότι μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες έως μήνες για να βρεθεί αγοραστής και αρκετές ακόμη εβδομάδες για να ολοκληρωθεί η συναλλαγή και να λάβει πληρωμή. Επιπλέον, οι αμοιβές των μεσιτών τείνουν να είναι αρκετά μεγάλες (π.χ. 5-7% κατά μέσο όρο για έναν μεσίτη).
Γιατί ορισμένες μετοχές είναι πιο ρευστές από άλλες;
Οι πιο ρευστές μετοχές τείνουν να είναι εκείνες με μεγάλο ενδιαφέρον από διάφορους παράγοντες της αγοράς και μεγάλο ημερήσιο όγκο συναλλαγών. Τέτοιες μετοχές θα προσελκύσουν επίσης μεγαλύτερο αριθμό διαπραγματευτών που διατηρούν μια πιο σφιχτή αμφίπλευρη αγορά. Οι μη ρευστοποιήσιμες μετοχές έχουν μεγαλύτερα περιθώρια μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και μικρότερο βάθος αγοράς. Αυτά τα ονόματα τείνουν να είναι λιγότερο γνωστά, έχουν μικρότερο όγκο συναλλαγών και συχνά έχουν επίσης χαμηλότερη αγοραία αξία και μεταβλητότητα. Έτσι, η μετοχή μιας μεγάλης πολυεθνικής τράπεζας τείνει να είναι πιο ρευστή από εκείνη μιας μικρής περιφερειακής τράπεζας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου